Soms zit het tegen en verloopt het sollicitatiegesprek niet goed. Je kunt er niet een vinger op leggen waar het ‘m in zit. De baan gaat aan je neus voorbij. Dat is jammer maar het is vooral een moment om van te leren voor de toekomst.
Dit overkomt Marjet, een vrouw met 20 jaar uiteenlopende werkervaring. Voor twee sollicitatiegesprekken werd ze uitgenodigd en beiden verliepen onplezierig en zonder gewenst resultaat. Wat ging er mis?
Houding
Marjet geeft aan dat ze enthousiast is in het gesprek. Deze enthousiaste houding krijgt ze als een spiegel in het gesprek terug. Ze krijgt namelijk de vraag hoe ze omgaat met klanten in relatie tot haar enthousiasme en haar empathische vermogen. Vooral als ze klanten zal spreken over ernstige en serieuze zaken? Door deze vraag krijgt Marjet het gevoel dat ze ‘gestraft’ wordt voor een enthousiaste uitstraling.
Gekke vraag
Wat haar ook overkomt is een in haar ogen gekke vraag “Waarom wil je bij ons komen werken, waarom ga je niet bij organisatie Y werken bijvoorbeeld?” Ze raakt in de war van deze vraag, ze is er niet op voorbereid en begrijpt de vraag ook niet. Omdat ze ook best zenuwachtig is in het gesprek loopt het niet lekker. Ze merkt dat ze daardoor veel gaat praten, meer dan ze zou willen, het gebéurt gewoon.
Ongemakkelijke vraag
Waar ze ook mee worstelt is de kwestie hoe ze zichzelf moet verkopen met een cv waarop veel en uiteenlopende soorten banen staan. “Hoe leg ik dit uit? Gaat dit niet in mijn nadeel werken?”, zo vraagt ze zich af. Dit zet haar op voorhand in een ‘defensieve’ modus tijdens het gesprek.
Leren van fouten
Marjet wil niet opnieuw de ervaring van een vervelend sollicitatiegesprek en vraagt mij haar te helpen dit anders aan te pakken. In één gesprek evalueren we passages uit het gesprek om te ontdekken wat de invloed is van haar eigen verbale of non-verbale gespreksvoering.
Daarin ontdekt ze bijvoorbeeld dat ze zich onvoldoende heeft voorbereid waardoor ze te weinig weet van de organisatie van de gesprekspartner. Keer het maar eens om: hoe zou je het zelf vinden als je merkt dat de organisatie zich niet verdiept heeft in jou als sollicitant?
Ook wordt duidelijk dat ze zich te veel wil schrap zetten tegen mogelijke vragen over haar recente ‘gat in haar cv’. Waardoor ze niet meer goed op open wijze kan reageren op een vraag.
TIPS
- Wees niet bang voor (korte) stiltes in het gesprek. Het geeft jou en de ander tijd om te schakelen of na te denken. Beter een stilte dan ‘zo maar wat te zeggen’ om geen stilte te laten vallen.
- Wees je er bewust van dat je met je eigen communicatie veel invloed hebt op de reactie van je gesprekspartner en het verloop van een gesprek. Gebruik die invloed ten volle! Wees dus gesprekspartner en geen slachtoffer.
- Bereid je voor op een korte toelichting (dus geen verantwoording!) over wat je precies wilt vertellen (en vooral ook: wat niet!) over bijvoorbeeld een nare ontslagsituatie, lange werkloosheid, een gat in je cv of andere bijzondere loopbaansituaties. Zorg dat je dit verhaal altijd positief afsluit. Voorbeeld: “Ik heb een jaar niet kunnen werken maar ik heb daardoor er kunnen zijn voor mijn ernstig zieke kind. Met haar en ons gaat het nu weer goed”.
- Bereid je gedegen voor. Verdiep je in de organisatie, je gesprekspartner en de functie. Bedenk je antwoorden op alle mogelijke (vooral lastige) vragen zodat je niet met je mond vol tanden staat.
- Wees je bewust van je eigen angst of kwetsbaarheid. Want juist dat kan je blinde vlek worden in gesprekken. Voorbeeld: als je bang bent dat men je te oud zal vinden dan staat die boodschap in koeienletters op jouw netvlies. En juist dát kan tot gevolg hebben dat je te sterk gefocust bent op signalen die over leeftijd gaan. Waardoor je de opmerking “u heeft veel gedaan voor uw leeftijd” niet meer als een compliment kunt ontvangen en het gesprek stokt. Of u meteen in de verdediging schiet……
Als het je (meer dan eens) overkomt dat je sollicitatiegesprek niet goed verloopt en je meer grip wilt krijgen, maak dan een afspraak. In één gesprek kan veel helder worden.